1991-92 წლების პუტჩის შედეგები წერილი მეორე

1991-92 წლების პუტჩის შედეგები

წერილი მეორე

ქვეყანაში დატრიალებული გლობალური ტრაგედიის არასათანადო შეფასება საზოგადოებაში ხელისუფლების მიმართ   უნდობლობის და უსამართლობის განცდას იწვევს, რაც წლების მანძილზე ნიჰილიზმში ტრანსფორმირდება.

სამწუხაროა, რომ დღესაც, ოცი წლის შემდეგ,  გრძელდება ზვიად გამსახურდიას ღვაწლის გაუფასურების მცდელობა, მისი იდეების დაკნინება, მის  მიმართ ნიჰილიზმის დანერგვა, მასში ბელადის თუ ფანატიკოსი, შუასაუკუნებრივი წინამძღოლის ძიება და ვერ ხვდებიან, რომ შეურაცხყოფას მარტო მას კი არა, ჩვენ ყველას გვაყენებენ, ვინც მის იდეებს ვიზიარებდით. არ ვერიდებოდით არც ტყვიას, არც რეპრესიებს და ჩვენს აზრს მაინც გამოვთქვამდით. მაშინ იყო მცდელობა და ახლაც  ერთგვარად, გრძელდება ეს ტენდენცია, რომ პირველი პრეზიდენტის მიმდევრები გაუნათლებელ მდაბიოებად   წარმოეჩინა საზოგადოების ერთ ფენას, რომელიც თავის თავს ინტელიგენციას, ელიტას, თბილისელებს და სხვა ამგვარს უწოდებდა თავისი გამორჩეულობის ხაზგასასმელად.  ესენი, ძირითადად, მსახიობები, რეჟისორები, ცნობილი პოეტები და მწერლები არიან, ტაშისკვრას, პრივილეგიებს, ხალხის თაყვანისცემას დაჩვეულები. 

ცნობილი მეცნიერი, მათემატიკოსი,  გამოთვლითი ტექნიკის ერთ-ერთი ფუძემდებელი ნორბერტ ვინერი  თავის  წერილში  „მაღალი მისია“, საუბრობს რა ინტელიგენტის მაღალ დანიშნულებაზე, აღნიშნავს: „თითოეული პროფესია და საქმიანობა გულისხმობს გარკვეულ ვალდებულებას“, ამ მოსაზრებას იგი ანბანურ ჭეშმარიტებას უწოდებს.

შემდეგ  თვალსაჩინოებისთვის დეტალურად მიმოიხილავს სხვადასხვა პროფესიის ადამიანების მოვალეობებს  და ასკვნის, რომ სამხედრო პირს, ექიმს, პოლიციელს, მეხანძრეს თავთავიანთი მოვალეობები გააჩნიათ,  რომელთაგან თავის არიდება მათ კანონის წინაშე პასუხისმგებლობას აკისრებს.  იმ დროს, როცა ჩვეულებრივ მოქალაქეს  არ მოეთხოვება, თავის გაწირვა ამა თუ იმ შემთხვევაში.

საზოგადოდ კი, ინტელიგენციის მაღალ დანიშნულებად მას  ზნეობა მიაჩნია:

 „ინტელიგენტი არის გუშაგი და მმართველი პატიოსნების და კეთილსინდისიერების ტრადიციებისა, რომელიც განსაზღვრავს   ქვეყნისა და თაობის სახელსა და ბედს“.

სხვა წერილებში ვთქვი და ახლაც ვიმეორებ:  მაშინ,  იქ  შეკრებილ მიტინგებზე ძირითადად, სწორედ ინტელიგენციის წარმომადგენლები იყვნენ: ექიმები, მასწავლებლები, ინჟინრები, და მრავალი სხვა პროფესიის ადამიანები, ისინი, რომლებსაც  არ უნდოდათ საბჭოეთი, რუსეთის ვასალობა, ორმაგი მორალით  ცხოვრება, რომელთათვის უცხო იყო ნიჰილიზმი და სნობიზმი. კომენდატურაში ჩვენთან ერთად ხუთი პროფესორი იყო, სხვადასხვა უმაღლესი სასწავლებლიდან. ერთ დღეს ონკოლოგიური საავადმყოფოს  ათი-თხუთმეტი  ექიმი ერთად შემოიყვანეს, რომელთაგან ზოგიერთი ქირურგი იყო და იმ დღეს ოპერაცია ჰქონდა დანიშნული.

 ბ-მა ნიკოლოზ ვეკუამ რომელიც მძიმედ იყო ავად, პირველი პრეზიდენტის მხარდამჭერი  ინტელიგენციის მიტინგზე წერილი გამოგზავნა, წერილში ნათქვამი იყო, რომ მთელი სულითა და გულით ჩვენთან იყო და მხარს უჭერდა კანონიერ ხელისუფლებას. ამის გამო გარდაცვალების შემდეგ მის ოჯახს  უარი უთხრეს დაკრძალვის ხარჯების გაღებაზე, რაც მას ეკუთვნოდა სახელმწიფოსგან, როგორც აკადემიკოსსა და საზოგადო მოღვაწეს . . .

 მოინტელიგენტო თუ მოელიტო სამარცხვინო საზოგადოებები კი, როგორიც იყო „თბილისელი“,  „თეთრი მანდილი“ და სხვ. კრიმინალურ ბანდას ამოფარებულნი ნადირობდნენ ჩვენზე, სწორედ მათი მითითებით ხორციელდებოდა დევნა და დაჭერები. ამ ე. წ. საზოგადოებების  წევრები, რომლებიც დღეს ერთმანეთის მიყოლებით  მოუნანიებლად ჩადიან საფლავში;  უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე ისევ საქართველოს მტრობენ, ყიდიან, ვერ ძღებიან;  ბოღმით და სიძულვილით არიან აღსავსე.   დღეს მათ ვარსკვლავებს უხსნიან და პანთეონებში ასაფლავებენ, მაგრამ მე მჯერა, ისტორია იტყვის თავის სათქმელს.

 ისტორია გაშლილი სუფრა არ არის, რომ აქ მხოლოდ სადღეგრძელოები ვთქვათ და ვაქოთ ერთმანეთი.  პირუთვნელად უნდა ითქვას სიმართლე, რათა მომავალი თაობა ზნეობრივი პრინციპებით აღიზარდოს.

სწორედ ამიტომ ერთ-ერთი ასეთი ცნობილი მსახიობისა და ასევე ცნობილი პუტჩისტის დაკრძალვის დღეს ერთკაციანი აქცია ჩავატარე მარჯანიშვილის თეატრთან,  წარწერით:  „შენც გვესროლე უიარაღო ხალხს“.

ასეთი სუბიექტების ქმედება  არ არის შემთხვევითი. ისინი თავიანთი ეპოქის ღვიძლი შვილები არიან. მათთვის არ არსებობს არაფერი,  გარდა ამქვეყნიური კეთილდღეობისა, რომლის მისაღწევად საკუთარ შვილსაც არ დაინდობენ. მათზეა ნათქვამი:  ღმერთის არ ეშინიათ და კაცის არ ერცხვინებათ,  ჭეშმარიტად.

ეს არ არის უბრალო, სახუმარო  საქმე, ეს მათი იდეოლოგიაა.  და როგორ აიტანდნენ ასეთი იდეოლოგიის მქონე სუბიექტები  ზვიად გამსახურდიას, რომელსაც შესაძლოა, პოლიტიკური და დიპლომატიური გამოცდილების არქონის თუ  ნაკლებობის  გამო,    შეცდომები ჰქონდა, მაგრამ, ვერავინ უარყოფს, რომ  მან ძალიან კარგად იცოდა, როგორ  გაეცოცხლებინა ადამიანებში იდეა, რადგან  თავად იდეალისტი იყო. მან სიცოცხლე შესწირა საქართველოს თავისუფლებისთვის ბრძოლას. ამისი გაგება ძალიან ძნელია ნიჰილიზმითა და ცინიზმით შეპყრობილი ინდივიდებისთვის, რომლებსაც ვერც წარმოუდგენიათ,  როგორ შეიძლება, რომ ადამიანმა საერთოდ რაიმეს შესწიროს თავი. მათ მხოლოდ სხვების კრიტიკა შეუძლიათ. ასეთ ინდივიდებს სძულთ იდეალისტები, რადგან მათი იდეოლოგიისთვის შეუთავსებელია იდეალიზმი.  ისინი მუდამ სხვის შეცდომებს უკირკიტებენ და როგორც წესი,  იდეასა და ამ იდეის პროფანაციას შორის  განსხვავებასაც  ვერ პოულობენ.

სწორედ ასეთმა სუბიექტებმა  ვერ აიტანეს მიხეილ სააკაშვილიც.  დიახ, იმიტომ, რომ ახლანდელი პრეზიდენტიც იდეალისტია. მიუხედავად  შეცდომებისა, რომლისგანაც არავინაა დაზღვეული, მან ძალიან კარგად გაართვა თავი უამრავ სიძნელეს. მართლაც, ბრმა უნდა იყოს ადამიანი, რომ ვერ დაინახოს ამ გზაზე მისი, როგორც პოლიტიკოსის ზრდა.

ერს სჭირდება ოდეოლოგია, თუ მას სურს, რომ ძლიერი სახელმწიფო შექმნას. და ეს იდეოლოგია ამაღლებული უნდა იყოს და  ერთი შეხედვით, უტოპიურიც კი.

დღეს ისევ გრძელდება ისტორიის გაყალბების მცდელობა:  90-იანი წლების მიტინგების დარბევას შეიარაღებული ბანდების მიერ,  ზოგიერთი  პირი 7 ნოემბრისა და 26 მაისის მიტინგების აღკვეთას ადარებს, რომელიც სახელმწიფო სტრუქტურამ განახორციელა, თუნდაც, ძალის გადამეტებით.

იმ დროს მოძალადე იყო ხელისუფლების იარაღის ძალით დამმხობი ხუნტა, ხოლო  ამ შემთხვევაში კი --  მიტინგის ორგანიზატორები, რომლებმაც შეძლეს აეყოლიებინათ განაწყენებული მოსახლეობის ნაწილი და ზემოაღწერილი მიზეზების გამო სახელმწიფოსადმი უნდობლობით განწყობილი ადამიანები, რომლებმაც ვერ გათვალეს, რა ძალას მისდევდნენ.

საძაგლობაა,  ამ  სრულიად საპირისპირო  მოვლენებს  შორის ანალოგიის მცდელობა. 

 არაფერი გამოგივათ ბატონებო! დღეს შესაძლოა, თქვენ -- თქვენი საყვარელი ტერმინით რომ ვთქვათ -- მოახერხოთ  გონებაგახურებული ხალხის მოტყუება, მაგრამ ისტორია მაინც იტყვის სიმართლეს:

7 ნოემბერი და 26 მაისი პუტჩის მცდელობა იყო, თუმცა, მაშინ ვერ განახორციელეთ. რევანშის საშუალება  არჩევნებში გამარჯვებამ მოგცათ, არჩევნებში კი ფულზე დახარბებულმა და შურისძიებით დაბრმავებულმა მასამ  გაგამარჯვებინათ.

ამიტომ, ეს ყველაფერი დროებითია.

საქართველოს სახელმწიფომ უკვე აიღო გეზი პროგრესისკენ და უკან  ვეღარ შეაბრუნებთ!

მუდამ უნდა გვახსოვდეს, რომ  ხელისუფლების მოვალეობა ხალხის სამსახურია. ამიტომ,  იგი კანონიერი გზებით უნდა ვაიძულოთ, რომ შეგვისრულოს ის დაპირება, რაც არჩევნებზე მოგვცა. ხელისუფლების საქმიანობა რაციონალური, ქვეყნისთვის სიკეთის მომტანი უნდა იყოს და არა, ვითომდა სამართლიანობის აღდგენის ამოცანას ამოფარებული შურისძიების ჟინით აღსავსე.

რომელიმე ხელისუფლების სიყვარული, ცხადია, სისულელეა. მაგრამ, მეორეს მხრივ, უმადურება არანაკლები საძაგლობაა.  არდაფასება იმ ადამიანების თავდადებისა, გარდამავალ პერიოდში, როცა მოსახლეობის უმეტესი ნაწილი გარკვეული არ არის დემოკრატიულ  ღირებულებებში და ტოტალიტარული კლიშეებით აზროვნებს, დიახაც, უმადურობაა.

დემოკრატია არ გულისხმობს სახელმწიფოს  მიერ ხალხის უპირობო უზრუნველყოფას მატერიალურად, და ცხადია,  ბიუჯეტიდან მოპარვა სრულიად შეუთავსებელია ცივილური საზოგადოების ღირებულებებისთვის.  ღირსეული საზოგადოების ჩამოყალიბება ხანგრძლივი პროცესია, რომელიც გულისხმობს კანონიერ ბრძოლას ადამიანის უფლებებისთვის, მაგრამ,  ეს ბრძოლა უანგარო უნდა იყოს. და არა ბესელია-კაკაბაძის ტანდემის მიერ განხორციელებული ამნისტიის მსგავსი, როცა კრიმინალები პოლიტპატიმრებად შერაცხეს.

 ახლა წინ ძალიან მნიშვნელოვანი საქმე გველოდება -- პრეზიდენტის არჩევნები და ამიტომ  დიდი პასუხისმგებლობით უნდა მოვეკიდოთ მას.

ჩვენი მომავალი პრეზიდენტი  ენერგიული, გაწონასწორებული, დიპლომატი და რაც მთავარია, დასავლური ორიენტაციის მქონე ძლიერი ქართული სახელმწიფოს მშენებელი უნდა იყოს.

არანაკლები მნიშვნელობა აქვს პირველ ლედის.  ამის გამოცდილება უკვე გვაქვს. ალბათ, იშვიათად მოინახება ადამიანი, რომელიც არ დამეთანხმება, რომ ქ-მა სანდრამ ხალხის საყოველთაო სიყვარული და პატივისცემა დაიმსახურა,  პირველი ორისაგან განსხვავებით.

 სასურველია, რომ პირველი ლედი  დამოუკიდებელი პიროვნება იყოს, რომლისთვისაც წარმატება თავბრუდამხვევი არ აღმოჩნდება.

ჩემი აზრით, ამ პირობებს ყველაზე მეტად ბ-ნი გრიგოლ ვაშაძე აკმაყოფილებს, რომელიც ყველაფერთან ერთად  ძალიან კარგად ერკვევა რუსულ დიპლომატიაში, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია ჩვენთვის.

რაც უფრო მეტი სიბრძნით, პასუხისმგებლობით,  და ობიექტურობით მოვეკიდებით პრეზიდენტის არჩევის საკითხს, მით უკეთეს შედეგს  მივიღებთ ჩვენი ქვეყნისთვის.

პატივისცემით  და სიყვარულით -- ნატალია ბუკია.

23.06.2013

  სხვა წერილები  იხ. Google-ში მისამართზე:  http://natali-tavisufali.blogspot.com/